AXIT SUNFURIC VÀ NHỮNG ĐIỀU BẠN CẦN BIẾT

Axit Sunfuric hay còn gọi H₂SO₄ là một chất hóa học được mệnh danh là “vua” của các loại hóa chất. Nó đóng vai trò chủ chốt cho sự tồn tại và phát triển của ngành công nghiệp hiện nay. Vậy thực chất Axit Sunfuric là gì? Tính chất và ứng dụng của Axit Sunfuric trong cuộc sống là như thế nào? Tất cả những vấn đề được đặt ra với loại hóa chất này sẽ được Công Ty Trần Gia giải đáp chi tiết qua bài viết dưới đây.

I. Axit Sunfuric là gì?

– Axit Sunfuric còn được gọi là vitriol, là một axit vô cơ gồm các nguyên tố lưu huỳnh, oxy và hydro, có công thức phân tử là H₂SO₄. Nó là một chất lỏng không màu, không mùi và sánh. H₂SO₄ nặng hơn nước và có khả năng hòa tan vào nước ở bất kỳ tỷ lệ nào. Đây là một loại axit được đánh giá là cực mạnh và được dùng chủ yếu trong các ngành công nghiệp, hay làm chất xúc tác cho các phản ứng hóa học.

– Loại axit này có thể dễ dàng tìm được ở bất kỳ nơi đâu. Mà dễ thấy và dễ nhận biết nhất là trong nước mưa. Nếu bạn dính nước mưa và cảm thấy rát, khó chịu thì đó là do tác dụng của axit sunfuric.

– Hiện nay, chưa có một nhà khoa học nào tìm được mẫu H₂SO₄ tinh khiết trên Trái Đất. Mà nó chỉ tồn tại dưới dạng chất lỏng có chứa nhiều hỗn hợp các chất khác nhau. Vì vậy mà H₂SO₄ tinh khiết chỉ được điều chế từ các chất hóa học phản ứng với nhau tạo thành.

II. Các tính chất của H₂SO₄

Axit Sunfuric có hai loại, axit sunfuric lỏng và axit sunfuric đặc. Mỗi loại sẽ có những tính chất vật lý và tính chất hóa học khác nhau.

1. Tính chất vật lý của H₂SO₄

– H₂SO₄ đặc hay lỏng đều có điểm chung là tồn tại dưới dạng chất lỏng, không màu, không mùi, không vị.

– H₂SO₄ lỏng có đặc tính là khó bay hơi và tan vô thời hạn trong nước.

H₂SO₄ đặc nổi bật với khả năng hút nước rất mạnh và tỏa nhiều nhiệt. Vì vậy, khi hòa tan H₂SO₄  với nước cần chú ý không nên cho nước vào axit mà chỉ được phép cho axit vào nước. Để tránh trường hợp bị bỏng xảy ra khi nước tác dụng với axit. H₂SO₄ đặc còn có thể pha loãng ra để trở thành H₂SO₄ lỏng. Nhưng bạn nhớ thực hiện đúng quy trình để không gặp những tình trạng nguy hiểm.

Hình 1: Cách pha loãng H₂SO₄

2. Tính chất hóa học của H₂SO₄

2.1. Đối với axit sunfuric lỏng

– Đây là một loại axit có đặc tính cực kỳ mạnh nên có đầy đủ những tính chất hóa học của một loại axit thông thường. Điển hình như:

– Làm thay đổi màu quỳ tím sang đỏ

– Phản ứng với các kim loại, bazo, oxit bazo, muối để tạo ra những chất hóa học như mong muốn.

2.2. Đối với axit sunfuric đặc

– Axit sunfuric đặc có những tính chất hóa học tương tự như axit sunfuric lỏng. Ngoài ra, còn một số đặc trưng riêng của loại axit này đó là:

– Khi tác dụng với kim loại. thêm đồng (Cu) vào thì dung dịch sẽ tạo ra màu xanh

– H₂SO₄ đặc còn có tính chất háo nước rất mạnh. Ví dụ như đưa H₂SO₄ đổ vào chén đường trắng thì chỉ sau vài phút nước sẽ chuyển thành màu đen và phun trào.

Hình 2: Công thức hóa học Axit Sunfuric

III. Phương pháp điều chế Axit sunfuric H₂SO₄

FeS₂ hoặc S → SO₂ → SO₃ → H₂SO₄

– Đốt cháy quặng firit sắt:

4FeS₂ + 11O₂ → 8SO₂ + 2Fe₂O₃

– Oxi hóa SO₂ bằng oxi trong điều kiện 400 – 500 độ C, xúc tác V₂O₅:

2SO₂ + O₂ → 8SO₃

– Axit sunfuric đặc hấp thụ SO₃ tạo thành oleum có công thức tổng quát là H₂SO₄.nSO₃:

nSO₃ + H₂SO₄ → H₂SO₄ .nSO₃

– Pha loãng oleum thành axit sunfuric bằng lượng nước thích hợp:

H₂SO₄ .nSO₃  + (n+1) H₂O→ (n+1)H₂SO₄

IV. Ứng dụng phổ biến của Axit sunfuric H₂SO₄

H₂SO₄  là một chất hóa học quan trọng bởi nó ứng dụng rất nhiều trong các ngành công nghiệp.

1. Trong công nghiệp sản xuất:

H₂SO₄ có mặt trong hầu hết các ngành công nghiệp như: luyện kim, phẩm nhuộm, chất tẩy rửa, giấy, sợi. Theo ước tính hằng năm có hơn 160 triệu tấn H₂SO₄ được sản xuất ra để phục vụ các ngành công nghiệp này.

2. Sản xuất phân bón:

Một ứng dụng chủ yếu của H₂SO₄ là dùng làm phân bón. Đây là một trong những thành phần quan trọng nhất dùng sản xuất các loại phân bón. Các loại phân bón được sản xuất từ H₂SO₄ gồm: Phosphate, Canxi dihydrogen, Amoni Phosphate, Amoni Sunfat…

3. Xử lý nước thải:

H₂SO₄ là chất hóa học cốt lõi dùng để điều chế Nhôm hidroxit – một thành phần không thể thiếu khi xử lý nước trong các nhà máy. Nhôm hidroxit sẽ có vai trò lọc các tạp chất, khử mùi cho nước, cân bằng độ pH trong nước. Đặc biệt H₂SO₄ là dùng để loại bỏ các kim loại nặng trong nước như Mg, Ca, giúp phòng tránh nguy cơ nước bị nhiễm phèn.

Hình 3: Ứng dụng phổ biến của Axit Sunfuric

V. Một số lưu ý khi sử dụng Axit sunfuric

Theo tính chất hóa học của H₂SO₄ thì nó là một axit cực kỳ mạnh. Vì vậy khi sử dụng chất hóa học này mọi người cần đặc biệt chú ý những điều sau:

– Không bao giờ được tiếp xúc trực tiếp với H₂SO₄ nguyên chất hay được pha loãng. Bởi nó sẽ gây bỏng da rất nặng, có thể bị mù nếu bắn vào mắt… Còn những vật dụng như vảy hay giấy sẽ bốc cháy nếu tiếp xúc với H₂SO₄ nên bạn cần bảo quản nó ở nơi thật cẩn thận.

– Khi pha H₂SO₄ chỉ được pha theo chiều axit đổ vào nước và không có chiều ngược lại. Phải đổ từ từ H₂SO₄ vào nước nếu không sẽ bị phun trào và bắn axit cực kỳ nguy hiểm.

– Phải lựa chọn mua H₂SO₄ tại những điểm uy tín, chất lượng để đảm bảo an toàn, chất lượng khi sử dụng.